Stanley Kubrick heeft slechts 13 speelfilms op zijn naam staan voor zijn overlijden in 1999. Elk van deze films is op zijn eigen manier baanbrekend en verkent diverse genres en thema’s. Hier is een overzicht alle 13 films uit zijn oeuvre, elk een meesterwerk dat het bekijken waard is.
13. Fear and Desire (1953)
Kubrick’s eerste speelfilm, “Fear and Desire”, is een low-budget anti-oorlogsdrama waarin hij ook diende als cinematograaf en filmredacteur. De film vertelt het verhaal van vier soldaten die achter vijandelijke linies neerstorten en wanhopig proberen te overleven. Ondanks Kubricks pogingen om de film uit circulatie te houden vanwege de nog wat amateuristische manier van filmen, is het een fascinerend kijkje in de oorsprong van zijn talent.
12. Killer’s Kiss (1955)
Kubricks tweede film, “Killer’s Kiss”, is een verbetering in stijl vergeleken met zijn debuut. Deze noir film, grotendeels gefinancierd door familie en vrienden, volgt een bokser die probeert een danseres te redden van haar gewelddadige baas. Kubricks werk als cinematograaf en redacteur levert enkele opmerkelijke beelden op, opgenomen in het sombere zwart-wit van New York City.
11. Spartacus (1960)
“Spartacus”, geproduceerd en gespeeld door Kirk Douglas, is een episch verhaal over de slaaf Spartacus die een opstand leidt tegen de Romeinse Republiek. Ondanks dat bepaalde aspecten verouderd zijn, blijft de film verrassend modern in zijn weergave van politiek en seksualiteit. Kubrick werd aangetrokken om de regie over te nemen na het ontslag van Anthony Mann en concurreerde bij de Golden Globes voor Beste Regisseur.
10. Eyes Wide Shut (1999)
“Eyes Wide Shut”, Kubricks laatste film voor zijn overlijden, is een seksueel geladen fantasie die de relatie van een getrouwd dokterskoppel, gespeeld door Tom Cruise en Nicole Kidman, op de proef stelt. De film creëert een droomwereld vol vreemde zijpersonages en werd beroemd om zijn expliciete orgiescène.
9. Full Metal Jacket (1987)
In “Full Metal Jacket” onderzoekt Kubrick de dehumanisering van jonge mannen door militaire training, uitgebeeld in twee delen: de brute opleiding onder leiding van een sadistische drill sergeant en de ervaringen in de strijd. De film, die een Oscar-nominatie voor het scenario kreeg, is een effectieve kritiek op de neiging van de mens tot conflict.
8. Lolita (1962)
“Lolita”, een aanpassing van Vladimir Nabokovs controversiële roman, werd door Kubrick omgevormd tot een bijtende satire op liefdesverhalen. Ondanks zware censuur slaagde Kubrick erin om empathie op te wekken voor de hoofdpersonages, waarbij Peter Sellers de show steelt als de excentrieke toneelschrijver Clare Quilty.
7. Barry Lyndon (1975)
“Barry Lyndon” is wellicht Kubricks meest uitdagende werk, bekend om zijn verbluffende visuele pracht en de revolutionaire cinematografie. Het verhaal, gebaseerd op de roman van William Makepeace Thackeray, volgt een arme Ier die zich een weg baant naar de Britse high society. Het resultaat is een van de mooiste films ooit gemaakt, bekroond met Oscars voor kostuums, art direction en cinematografie. Kubrick ontving nominaties voor zijn schrijf-, regie- en productiewerk.
6. The Killing (1956)
“The Killing” markeerde Kubricks doorbraak als regisseur met dit strakke, stijlvolle heistdrama. De film, die vertelt over een groep criminelen die een overval op een paardenracebaan plannen, wordt gekenmerkt door zijn non-lineaire vertelling en scherpe dialogen, mede geschreven door misdaadauteur Jim Thompson. Sterling Hayden schittert als de doorgewinterde crimineel die de overval leidt, maar ontdekt dat niets loopt zoals gepland.
5. A Clockwork Orange (1971)
“A Clockwork Orange” is wellicht Kubricks meest controversiële film, berucht om zijn expliciete geweld en donkere thematiek. De film volgt Alex DeLarge, een gewelddadige jonge delinquent in een dystopische toekomst, die onderworpen wordt aan een experimentele gedragstherapie door de staat. Malcolm McDowell’s vertolking van DeLarge is onvergetelijk, en de film stelt scherpe vragen over vrije wil, geweld, en de rol van de overheid.
4. Paths of Glory (1957)
“Paths of Glory” is een aangrijpend anti-oorlogsdrama dat zich afspeelt tijdens de Eerste Wereldoorlog. Kirk Douglas speelt een Franse kolonel die weigert een onmogelijke aanval uit te voeren en vervolgens de verdediging op zich neemt van drie soldaten die onterecht worden beschuldigd van lafheid. De film is bekend om zijn realistische gevechtsscènes en een emotioneel krachtige finale, en toont Kubricks bekwaamheid om diepgaande menselijke verhalen te vertellen tegen de achtergrond van historische conflicten.
3. The Shining (1980)
“The Shining”, gebaseerd op de roman van Stephen King, is een van de meest iconische horrorfilms aller tijden. Jack Nicholson speelt Jack Torrance, die samen met zijn gezin de winter doorbrengt in het afgelegen Overlook Hotel, waar hij langzaam maar zeker zijn verstand verliest. De film staat bekend om zijn beklemmende sfeer, memorabele dialogen en innovatief camerawerk, waardoor het een tijdloos meesterwerk in het horror genre is.
2. Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb (1964)
“Dr. Strangelove” is een zwarte komedie over de Koude Oorlog en de dreiging van nucleaire vernietiging. Peter Sellers speelt drie verschillende rollen in deze satirische kijk op politieke en militaire incompetentie, die uitmondt in de mogelijkheid van een atoomoorlog. De film is zowel hilarisch als scherpzinnig, en levert kritiek op de absurditeit van de machtsstructuren die de wereld destijds regeerden.
1. 2001: A Space Odyssey (1968)
“2001: A Space Odyssey” is Kubricks epische sciencefictionmeesterwerk dat de mensheid volgt vanaf de dageraad der beschaving tot aan intergalactische reizen. De film, bekend om zijn baanbrekende speciale effecten, filosofische diepgang en minimale dialoog, blijft een van de meest invloedrijke films in het genre. Het verhaal, mede geschreven door Arthur C. Clarke, verkent thema’s als menselijke evolutie, kunstmatige intelligentie en het onbekende van het universum.
