Sommige films laten je verward, misselijk, ongemakkelijk of zelfs geschokt achter, maar blijven toch geniaal. Ze dagen je uit, spelen met je emoties en blijven nog dagen of zelfs weken in je hoofd hangen. Dit zijn films die pijn doen om te kijken, maar meesterwerken zijn in hun eigen recht.
1. Requiem for a Dream (2000) – Verslaving als nachtmerrie
Darren Aronofsky’s Requiem for a Dream is een van de meest aangrijpende films over verslaving ooit gemaakt.
De film volgt vier personages die langzaam ten onder gaan aan hun verslavingen, of het nu gaat om heroïne, amfetamine of de obsessie met lichaamsbeeld. Met snelle montages, intense close-ups en een hypnotiserende soundtrack sleurt de film je mee in een dystopische, existentiële hel.
De climax is zo intens en hartverscheurend dat velen de film nooit een tweede keer kunnen kijken. Toch blijft Requiem for a Dream een meesterwerk van cinematografie en emotionele impact.
2. Antichrist (2009) – Pure psychologische horror
Lars von Trier staat bekend om zijn grensverleggende en ongemakkelijke films, en Antichrist is daar het ultieme voorbeeld van.
De film volgt een rouwend koppel (Willem Dafoe en Charlotte Gainsbourg) dat zich terugtrekt in een afgelegen hut om hun verlies te verwerken. Wat volgt is een traumatische nachtmerrie vol psychologisch en fysiek geweld.
Met brute seksscènes, expliciete zelfverminking en een onderhuidse angst die nooit weggaat, is Antichrist even briljant als ondraaglijk.
3. Irreversible (2002) – Een film die je nooit vergeet
Deze Franse nachtmerrie van Gaspar Noé is een filmische aanval op de zintuigen.
De film wordt achterstevoren verteld, waardoor je eerst de gruwelijke gevolgen van een gebeurtenis ziet en pas later de opbouw naar die gebeurtenis. De beroemdste (of beruchtste) scène is een 10 minuten lange, real-time verkrachtingsscène, gefilmd in één take.
De draaikolk van geweld, verdriet en wraak maakt Irreversible bijna ondraaglijk, maar de experimentele regie en cinematografie maken het een briljant, verwoestend kunstwerk.
4. Come and See (1985) – De hel van oorlog op het witte doek
Oorlogsfilms zijn vaak bruut, maar Come and See laat je de horror van oorlog voelen op een manier die geen enkele andere film doet.
De film volgt een jonge jongen in Wit-Rusland die getuige is van de gruwelijkheden van de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar in plaats van een standaard oorlogsepos, is de film een gestileerde, koortsdroomachtige helletocht.
De hoofdrolspeler verandert letterlijk voor je ogen in een gebroken, leeggeslagen schim van zichzelf, en de laatste akte is pure nachtmerriecinema.
5. Funny Games (1997) – Een sadistische aanval op de kijker
Michael Haneke’s Funny Games is niet zomaar een horrorfilm – het is een pure marteling voor de kijker.
Twee schijnbaar beleefde jongemannen dringen het huis van een familie binnen en dwingen hen mee te doen aan een reeks sadistische “spelletjes”. De film breekt constant de vierde wand en laat je als kijker machteloos achter, waardoor je een medeplichtig gevoel krijgt aan het geweld.
Haneke’s bedoeling was om het publiek te confronteren met hun eigen voyeurisme, en dat maakt Funny Games even briljant als ondraaglijk.
6. Mother! (2017) – Existentiële horror en chaos
Darren Aronofsky’s Mother! is een allegorische, beklemmende hellevaart die de kijker compleet desoriënteert.
Wat begint als een ogenschijnlijk rustig drama, waarin Jennifer Lawrence en Javier Bardem een geïsoleerd bestaan leiden in een groot huis, ontaardt in pure, anarchistische horror. Het laatste halfuur is zo claustrofobisch, luid en chaotisch dat het voelt alsof je erin gevangen zit.
De film wordt door sommigen als geniaal en door anderen als pure onzin bestempeld, maar het ongemakkelijke gevoel dat het oproept is ongekend.
7. The House That Jack Built (2018) – Sadistische kunst of puur marteling?
Lars von Trier’s The House That Jack Built is een diep verontrustende en zwart-humoristische kijk op de psyche van een seriemoordenaar.
De film volgt Jack (Matt Dillon), een intellectuele moordenaar die zijn moorden ziet als kunst. Van zieke moordpartijen op kinderen tot extreem geweld tegen vrouwen, dit is een film die je fysiek misselijk maakt.
Von Trier daagt zijn publiek uit door de grenzen van tolerantie en moraal te verkennen, en dat maakt het een briljante, maar intens onaangename kijkervaring.
8. Salò, or the 120 Days of Sodom (1975) – De meest schokkende film ooit?
Pier Paolo Pasolini’s Salò is een pure nachtmerrie die de grenzen van cinema opzoekt.
Gebaseerd op het boek van de Markies de Sade, vertelt de film over een groep fascisten die jonge mensen ontvoeren en hen onderwerpen aan ziekelijke martelingen en perversies. Van extreme psychologische vernedering tot kannibalisme en fecale scènes, dit is misschien wel de meest verontrustende film ooit gemaakt.
Toch is het ook een diep symbolische en politieke film, die het fascisme en de objectificatie van de mens aanklaagt.
9. Martyrs (2008) – Pijn, lijden en spirituele horror
Deze Franse horrorfilm is de definitie van ondraaglijk, met langdurige martelingen en existentiële horror die onder je huid kruipt.
De film begint als een verhaal over wraak, maar transformeert in een sadistische meditatie over lijden en de grenzen van het menselijk uithoudingsvermogen. Het laatste halfuur is een van de zwaarste stukken cinema die je ooit zult zien.
Ondanks de wreedheid is de film filosofisch diepgaand, wat het een briljant, maar beangstigend stuk cinema maakt.
10. The Killing of a Sacred Deer (2017) – Pure ongemakkelijkheid
Yorgos Lanthimos (The Lobster, Dogtooth) staat bekend om zijn bizarre, onheilspellende films, maar The Killing of a Sacred Deer is misschien wel zijn meest ongemakkelijke werk.
Wanneer een chirurg (Colin Farrell) en zijn gezin geteisterd worden door een mysterieuze tiener, ontvouwt zich een koud, klinisch, en diep verontrustend drama. De monotone dialogen, trage pacing en intense climax maken deze film oncomfortabel op een manier die bijna ondraaglijk is.
Ongemakkelijke films kunnen briljant zijn
Sommige films dwingen je uit je comfortzone en laten je na afloop geschokt achter. Ze zijn niet voor iedereen, maar hun artistieke en narratieve kracht maken ze onmiskenbaar briljant.
